Albert Abraham Michelson
| Doğum | 19 Aralık 1852 Strelno |
|---|---|
| Ölüm | 9 Mayıs 1931 |
Albert Abraham Michelson (d. 19 Aralık 1852, Strelno – ö. 9 Mayıs 1931), ABD’li fizikçidir. Doğumundan iki yıl sonra ailesi Virginia City’ye taşındı. Fakat daha sonra San Francisco’ya gittiler. Michelson burada 1869 yılında liseyi bitirdi. Başkan Grant tarafından U.S. Naval Academy (Denizcilik yüksekokulu) ‘ye çağrıldı. Teğmen olarak mezun olduktan sonra iki yıl gemiyle gezdi. Daha sonra Amiral Sampson’un yanında akademide fizik ve kimya öğretmenliği yaptı.
1879’da Denizcilik almanak ofisinde çalıştı. Avrupa’ya gitti, orada Berlin Üniversitesi, Heidelberg, ve Paris’teki College de France and École Polytechnique okullarını ziyaret etti. 1883 ‘de deniz kuvvetlerinden istifa etti. Cleveland, Ohio’ da uygulama okulu fizik profesörü oldu. 1890′ da Clark University’ Worcester, Massachusetts de aynı pozisyondaki görevi kabul etti. Ve 1892’de yeni kurulan Chicago Üniversite’sinde fizik profesörü ve bölüm başkanı oldu. Michelson Edna Stanton ile 1899’da evlendi. Bir oğlu ve 3 kızı vardı. I. dünya savaşı sırasında Deniz kuvvetlerine tekrar katıldı. 1918’de Chicago’ya geri döndü. Michelson, 1929 yılında Mount Wilson Observatory’ de çalışmak üzere istifa etti.
Kariyeri boyunca fiziğin çeşitli dallarıyla ilgilendi. Onun özel bir yeteneği olduğu anlaşılan optikte başarı sağladı. Işığın hızını ilk olarak 1881 ‘de inanılmaz bir duyarlılıkla ölçtü. Dünyanın hareketinin, ışık hızının ölçümündeki etkisini ölçen interferometre’yi keşfetti. Profesör E. W. Morley’ le birlikte interferometre’yi kullanarak ışığın bütün dahili sistemlerde aynı hızda ilerlediğini gösterdi. İnterferometre ayrıca istenilen mesafeyi dalgaboyu cinsinden büyük bir duyarlılıkla ölçmek içinde kullanılıyordu.
Uluslararası ağırlık ve ölçü birimleri komitesinin isteği üzerine standart metreyi Kadmiyum ışığının dalgaboyu cinsinden ölçtü. Echelon spectroscope’unu buldu ve savaş yıllarında deniz kuvvetlerindeki çalışmalarıyla burası için aletler geliştirdi. U.S. deniz kuvvetleri araç gereçleri arasında yer alan mesafe ölçeri(Rangefinder) bunlardan biridir. Sivil yaşama döndüğünde daha çok astronomi ile ilgilendi.
1920’de ışık girişimini kullanarak ve interferometre’nin gelişmiş şekliyle, Betelgeuse yıldızının çapını ölçtü. Bu ölçüm aynı zamanda ilk defa bir yıldızın büyüklüğünün doğru olarak tespitidir.
Michelson’un birçok bilimsel dergide yazıları yayımlandı. Bunlardan bazıları Velocity of Light (1902) Light Waves and their Uses (1899-1903), ve Studies in Optics'(1927)dir.
Michelson Amerika ve on Avrupa ülkesinde birçok etkili topluluğa üye olmuştur. O American Physical Society (1900) ‘nin , American Association for the Advancement of Science (1910-1911)’ın, ve National Academy of Sciences (1923-1927) ‘ın başkanlığınıda yaptı. Ayrıca Royal Astronomical Society, the Royal Society of London ve the Optical Society, an Associate of l’Académie Française’ninde bir üyesiydi.
Aldığı Ödüller;
Matteucci Medal (Societá Italiana), 1904
Copley Medal (Royal Society), 1907 (Nobel)
Elliot Cresson Medal (Franklin Institute), 1912
Draper Medal (National Academy of Sciences), 1916
Franklin Medal (Franklin Institute) , Medal of the Royal Astronomical Society, 1923
Duddell Medal (Physical Society), 1929
Kaynak: Albert Abraham Michelson, //tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Albert_Abraham_Michelson&oldid=18558389 (last visited Nisan 16, 2018).
