Kültürel Kimliği
Bir aşkenazi doğup, yetiştirilmiş olsa bile, Feynman sadece bir ateist değildi aynı zamanda Yahudi olarak anılmasını da istemiyordu. Irksal olarak sınıflandırılmış insanlar arasında kitaplarda ve listelerde yer almak istemediğini rutin olarak söylüyodu. ” Yahudiliğin bazı zati özellikleri sözüm ona taktir ediliyor ve bu ırksal teorilerin her türlüsünün sahip olduğu saçmalıklara açık bir kapı bırakıyor, on üç yaşındayken, yalnızca diğer dinsel inanışlarla çelişmiyor aynı zamanda Yahudi insanlarında herhangi bir şekilde ” seçilmiş ” olduğuna inanmıyordum” demiştir.
Kişisel Hayatı
Princeton’da PhD’sini sürdürürken, tüberküloz hastalığını bilmesine rağmen lise aşkı Arline Greenbaum ( genelde Arlene olarak yanlış söylenir ) ile evlendi. Tüberküloz o dönemler ciddi bir hastalıktı. Arline 1945’de öldü. 1946’da Feynman ona hayatı boyunca üzgün olacağını ve onu hala çok sevdiğini anlatan bir mektup yazdı. Sonuna da “ Bunu sana gönderemediğim için beni bağışla, ancak yeni posta adresini bilmiyorum” yazdı. Feynman’ın hayatının bu kısmı “ sonsuzluk” adı verilen 1996 yapımı bir filmde konu alındı.
Haziran 1952’de tekrar evlendi ancak evliliğini yürütemedi.
Adından Ripponden, Yorkshire’den Gweneth Howarth (1934-1989) ile evlendi. Feynman’ın Nobel ödülünden gelen para ile Baja California’da bir sahil evi tutmuşlardı. Ayrıca kendi evleri Altadena, Kalifornya’da idi. Feynman’ın ölümüne kadar evli kaldılar. 1962’de Carl adında bir oğulları oldu ve 1968 yılında da Michelle isimli bir kızı evlat edindiler.
Feynman, Carl’a bir şeyleri öğretme konusunda gayet iyiydi. Örneğin, karıncalar ve Marslıları kullanarak olaylara farklı açılardan bakmasını sağlıyordu. Aynı öğretme tekniklerinin Michelle üzerinde işe yaramadığını görünce çok şaşırdı. Matematik, oğul ve baba arasında ortak bir ilgi alanıydı ikisi de bilgisayarları geliştiriyor onlara yeni şeyler eklemeyi seviyordu ardından bunlarla paralel bilgisayarları yarattılar.
Feynman, Brezilya’ya seyahat etti. Orada BCPF’de (Brazilian Center for Physics Research) dersler verdi. Hayatının son dönemlerinde gitmenin hayalini kurduğu, fakat soğuk savaş bürokrasisi yüzünden asla gerçekleşmeyecek Rusya gezisi ile Tuva’ya gitmek istiyordu. Öldüğü günden bir sonraki gün, onun Tuva’ya geçişi için özel bir izin verildiğini yazan bir mektup eline ulaştı. Sonra kızı Michelle, bu seyahati fark etti. Belgesel Genghis Blues , Feynman’ın Tuva’ya gitmek adına yaptığı bir takım girişimeri ve arkadaşlarından bazılarının orada yaptıkları seyahatlerin günlüklerini içerir. Nöbel ödülü için Hubert Humphrey’in tebriklerine karşılık olarak, Feynman , başkan vekiline hayranlıklarını iletti.
Sanat
Feynman bir dönem çizimle ilgilenmeye başladı ve “Ofey” mahlası ile birkaç başarı kazandı ve eserlerini bir sergi altında topladı. Metal müziğin vurmalı çalgılarından frigideira’yı samba stili ile Brezilyada çaldı ve bir samba okulunun üyesi oldu.
Bongo çalgısıyla amatör olarak yoğun bir şekilde ilgileniyordu ve bazı zamanlarda CalTech’teki müzikallerde de bongo çalarak yer alıyordu.
Ayrıca eşitlikler ile ilgili duyum ikiliğine sahipti. Sinestezikti. Bazı mektuplardaki matematiksel fonksiyonlar ona siyah beyaz yazılmasına rağmen renkliymiş gibi gözüküyordu.
Genius’a göre, James Geick tarafından yazılan biyografi, Feynman Caltech’te profesörlük yaptığı dönemde LSD denemiştir. Hareketlerinden etikilenmiş ve o anektotlarından bahsederken geniş çapta dışta kalmıştır. Bu pasajdan “O Americanı Iutra Vez” isimli kısımda ve bölüm “ Surely You’re Joking, Mr.Feynman!” ‘da bahsetmiştir. Bilinçli çalışmanın bir yolu olarak marihuana ve ketamin kullandığından bahseder. Feynman, yavaş yavaş alkol yoksunluğu belirtileri göstermeye başlayınca, beynine hasar verecek bir şey yapmak istemediği için, alkolü bırakmıştır. Aynı neden LSD’ ye duyduğu isteksizlik için de “ O Americano Outra Vez”’de belirtilmiştir.
“Surely you’re Joking Mr. Feynman” ‘ da, garson bir kızı tavlamak için en iyi yöntem hakkında tavsiyeler verir. Calthech’teyken, esas ofisinden uzakta kendine ofis olarak kullanmak üzere üstsüz veya çıplak barlar kullanırdı. Servis altlıkları üzerine çizimler yapar ya da fizik formülleri yazardı. Memurlar mekanı kapatmak istediğinde, Feynman hariç herkes ailesinin ya da patronlarının duymasıdan korktuğu için mahkemede tanıklık etmeyi reddetti. Mahkemede Feynman, barın herkesin ihtiyacı olduğuu, teknik ekip, mühendisler, ortak çalışanlardan bir “fizik profesörüne” kadar herkesin arada bir uğradığını söyledi. Davayı bar kazanmış olsa da, bir öncekine çok yakın bir şey kurulmasına izin verildi.
Murray Gell-Mann “ Feynman iyi bir bilim adamıydı ancak zamanının çoğunu kendi hakkında anektotlar yaratmak için harcadı “ demiştir.
1964’te ‘ The Charector of Physics Law” isimli dersinde kamera görüntülerinde Anti-Clock isimli filmde Feynman profesör olarak itibar kazandı.
Ölümü
Feynman az görünen iki kanser çeşidine sahipti. Liposarcoma ve Waldenström’s macroglobulinemia. Sonuncudan kısa bir süre sonra gerçekleşen final ameliyatıdan sonra UCLA Sağlık Merkezi’nde 15 Şubat 1988 tarihinde 69 yaşındayken öldü. Son sözleri “ İki kez ölmekten nefret ederdim. Çok sıkıcı. “ olmuştur.
Kültürel Miras
Aktör Alan Alda, oyun yazarı Peter Patnell’i, Feynman ile yaşayan iki karakterin gündelik hayatı için bir kurgu hikâye yazması için görevlendirdi ve Feynman ölmeden iki yıl önce hazırlandı. Oyun ,QED, Richard Feynman’ın hayatı baz alınarak hazırlanmış bir oyundur ve Mark Taper Forum’da, Los Angeles’ta 2001 yılında prömiyere çıkmıştır. Oyun ardından Broadway’de, Vivian Beaumont Tiyatrosu’nda Alda’nın Richar Feynman olarak sergilendi.
Computing Division’ Feynman’ın anısında “ Feynman Bilgisayar Merkezi” adı verildi.
Real Time Opera, Feynman adındaki operasını Norfolk (CT) Chamber Müzik Festivalinde, Haziran 2005’te gösterdi
1992’de New York Times’da Feynman ve onun mirası hakkında bir makalede, James Gleick, Murray Gell-Mann’ın daha sonra “Feynman Algoritması” olarak bilnen veya “ Feynman Problem Çözme Algoritması” olarak bilinen öyküyü anlattı. Bir gün öğrencilerden biri Gell-Mann’a Feynman’ın notlarını sorar. Gell-Mann’da hayır der ve Dick’in methotları burada geçerli değildir der. Öğrenci pekala, peki Feynman’ın methotları nedir ? diye tekrar sorar. Gell-Mann, kara tahtaya yaslanır ve “ Dick’in methotu şudur. Buraya bir problem yazarsın ve çok zor olduğunu düşünürsüz(burda gözlerini devirir) , Ardından da cevabı yazarsın..”
1998’de Apple, “Farklı Düşün” reklam sloganı altında Feynman’ın ders verirken çekilmiş olan bir fotoğrafını kullandı.
2011’de, Leland Myrick tarafından tasarlanan bir çizgi romanda Feynman işledi ve çizgi romana adı verildi.
2013’te BBC’de The Challenger yayınlandı ve Roger Komisyonu’ndaki rolü ile Feynman işlendi. O – halkalarında meydana gelen patlama, Feynman’ın kendi kitabı olan “ What Do You Care What Other People Think ? “ isimli kitabı baz alarak oluşturuldu.
Bill Gates
27 Ocak 2016’da Bill Gates “ Tanışamadığım En İyi İyi Öğretmen “ makalesinde Feynman’ın yeteneklerinden ve bir öğretmen olarak Bill Gates’ e nasıl ilham verdiğinden bahsetti. Ayıca 2015’te, Feynman’ın neden bu kadar özel olduğunu düşündüğünü anlattığı bir video yaptı. Video, Feynman’ın 1965’te kazandığı Nobel’in 50. Yılı anısına Caltech’in, Feynman hakkındaki düşüncelerini sormasına bi yanıt olarak hazırlandı.
Bazı Bilimsel Çalışmaları
- Feynman, Richard P. (2000). Laurie M. Brown, ed. Selected Papers of Richard Feynman: With Commentary. 20th Century Physics. World Scientific. ISBN 978-981-02-4131-5.
- Feynman, Richard P. (1942). Laurie M. Brown, ed. The Principle of Least Action in Quantum Mechanics. PhD Dissertation, Princeton University. World Scientific (with title Feynman’s Thesis: a New Approach to Quantum Theory) (published 2005). ISBN 978-981-256-380-4.
- Wheeler, John A.; Feynman, Richard P. (1945). “Interaction with the Absorber as the Mechanism of Radiation”. Reviews of Modern Physics 17 (2–3): 157–181. Bibcode:1945RvMP…17..157W. doi:10.1103/RevModPhys.17.157.
- Feynman, Richard P. (1946). A Theorem and its Application to Finite Tampers. Los Alamos Scientific Laboratory, Atomic Energy Commission. OSTI 4341197.
- Feynman, Richard P.; Welton, T. A. (1946). Neutron Diffusion in a Space Lattice of Fissionable and Absorbing Materials. Los Alamos Scientific Laboratory, Atomic Energy Commission. OSTI 4381097.
- Feynman, Richard P.; Metropolis, N.; Teller, E. (1947). Equations of State of Elements Based on the Generalized Fermi-Thomas Theory. Los Alamos Scientific Laboratory, Atomic Energy Commission. OSTI 4417654.
- Feynman, Richard P. (1948a). “Space-time approach to non-relativistic quantum mechanics”. Reviews of Modern Physics 20 (2): 367–387. Bibcode:1948RvMP…20..367F. doi:10.1103/RevModPhys.20.367.
- Feynman, Richard P. (1948b). “Relativistic Cut-Off for Quantum Electrodynamics”. Physical Review 74 (10): 1430–1438. Bibcode:1948PhRv…74.1430F. doi:10.1103/PhysRev.74.1430.
- Wheeler, John A.; Feynman, Richard P. (1949). “Classical Electrodynamics in Terms of Direct Interparticle Action”. Reviews of Modern Physics 21 (3): 425–433. Bibcode:1949RvMP…21..425W. doi:10.1103/RevModPhys.21.425.
- Feynman, Richard P. (1949). “The theory of positrons”. Physical Review 76 (6): 749–759. Bibcode:1949PhRv…76..749F. doi:10.1103/PhysRev.76.749.
- Feynman, Richard P. (1949b). “Space-Time Approach to Quantum Electrodynamic”. Physical Review 76 (6): 769–789. Bibcode:1949PhRv…76..769F. doi:10.1103/PhysRev.76.769.
Devamı:
- Feynman, Richard P. (1950). “Mathematical formulation of the quantum theory of electromagnetic interaction”. Physical Review 80 (3): 440–457. Bibcode:1950PhRv…80..440F. doi:10.1103/PhysRev.80.440.
- Feynman, Richard P. (1951). “An Operator Calculus Having Applications in Quantum Electrodynamics”. Physical Review 84: 108–128. Bibcode:1951PhRv…84..108F. doi:10.1103/PhysRev.84.108.
- Feynman, Richard P. (1953). “The λ-Transition in Liquid Helium”. Physical Review 90 (6): 1116–1117. Bibcode:1953PhRv…90.1116F. doi:10.1103/PhysRev.90.1116.2.
- Feynman, Richard P.; de Hoffmann, F.; Serber, R. (1955). Dispersion of the Neutron Emission in U235 Fission. Los Alamos Scientific Laboratory, Atomic Energy Commission. OSTI 4354998.
- Feynman, Richard P. (1956). “Science and the Open Channel”. Science (February 24, 1956) 123 (3191): 307. Bibcode:1956Sci…123..307F. doi:10.1126/science.123.3191.307. PMID 17774518.
- Cohen, M.; Feynman, Richard P. (1957). “Theory of Inelastic Scattering of Cold Neutrons from Liquid Helium”. Physical Review 107: 13–24. Bibcode:1957PhRv..107…13C. doi:10.1103/PhysRev.107.13.
- Feynman, Richard P.; Vernon, F. L.; Hellwarth, R. W. (1957). “Geometric representation of the Schrödinger equation for solving maser equations”. J. Appl. Phys 28: 49. Bibcode:1957JAP….28…49F. doi:10.1063/1.1722572.
- Feynman, Richard P. (1959). “Plenty of Room at the Bottom”. Presentation to American Physical Society.
- Edgar, R. S.; Feynman, Richard P.; Klein, S.; Lielausis, I.; Steinberg, C. M. (1962). “Mapping experiments with r mutants of bacteriophage T4D”. Genetics (February 1962) 47 (2): 179–86. PMC 1210321. PMID 13889186.
- Feynman, Richard P. (1966). “The Development of the Space-Time View of Quantum Electrodynamics”. Science (August 12, 1966) 153 (3737): 699–708. Bibcode:1966Sci…153..699F. doi:10.1126/science.153.3737.699. PMID 17791121.
- Feynman, Richard P. (1974a). “Structure of the proton”. Science (February 15, 1974) 183 (4125): 601–610. Bibcode:1974Sci…183..601F. doi:10.1126/science.183.4125.601. PMID 17778830.
- Feynman, Richard P. (1974). “Cargo Cult Science” (PDF). Engineering and Science 37 (7).
- Feynman, Richard P.; Kleinert, Hagen (1986). “Effective classical partition functions”. Physical Review A (December 1986) 34 (6): 5080–5084. Bibcode:1986PhRvA..34.5080F. doi:10.1103/PhysRevA.34.5080. PMID 9897894.
Kitapları ve Ders Notları
The Feynman Lectures on Physics muhtemelen, Feynman’ınfizikle ilgilenen herkesin rahatlıkla ulaşabileceği çalışmalarından. 1961-64 yılları arasında Caltech’de veriği derslerden oluşuyor. Feynman’ın iş arkadaşları Robert B. Leighton ve Matthew Sands bu dersleri kitaba çevirdi. Dersler bugün hala yararlı dökümanlardır. 2005’te Kip Thorne ve diğer fizikçilerinde desteği ile birlikte “Feynman’s Tips on Physics : A problem-Solving Supplement to the Feynman Lectures on Physics” adı altında yayınlandı.
- Feynman, Richard P.; Leighton, Robert B.; Sands, Matthew (2005) [1970]. The Feynman Lectures on Physics: The Definitive and Extended Edition (2nd ed.). Addison Wesley. ISBN 0-8053-9045-6. Includes Feynman’s Tips on Physics (with Michael Gottlieb and Ralph Leighton), which includes four previously unreleased lectures on problem solving, exercises by Robert Leighton and Rochus Vogt, and a historical essay by Matthew Sands. Three volumes; originally published as separate volumes in 1964 and 1966.
- Feynman, Richard P. (1961). Theory of Fundamental Processes. Addison Wesley. ISBN 0-8053-2507-7.
- Feynman, Richard P. (1962). Quantum Electrodynamics. Addison Wesley. ISBN 978-0-8053-2501-0.
- Feynman, Richard P.; Hibbs, Albert (1965). Quantum Mechanics and Path Integrals. McGraw Hill. ISBN 0-07-020650-3.
- Feynman, Richard P. (1967). The Character of Physical Law: The 1964 Messenger Lectures. MIT Press. ISBN 0-262-56003-8.
- Feynman, Richard P. (1972). Statistical Mechanics: A Set of Lectures. Reading, Mass: W. A. Benjamin. ISBN 0-8053-2509-3.
- Feynman, Richard P. (1985b). QED: The Strange Theory of Light and Matter. Princeton University Press. ISBN 0-691-02417-0.
- Feynman, Richard P. (1987). Elementary Particles and the Laws of Physics: The 1986 Dirac Memorial Lectures. Cambridge University Press. ISBN 0-521-34000-4.
- Feynman, Richard P. (1995). Brian Hatfield, ed. Lectures on Gravitation. Addison Wesley Longman. ISBN 0-201-62734-5.
- Feynman, Richard P. (1997). Feynman’s Lost Lecture: The Motion of Planets Around the Sun (Vintage Press ed.). London: Vintage. ISBN 0-09-973621-7.
- Feynman, Richard P. (2000). Tony Hey and Robin W. Allen, ed. Feynman Lectures on Computation. Perseus Books Group. ISBN 0-7382-0296-7.
Ünlü Çalışmaları
- Feynman, Richard P. (1985). Ralph Leighton, ed. Surely You’re Joking, Mr. Feynman!: Adventures of a Curious Character. W. W. Norton & Co. ISBN 0-393-01921-7. OCLC 10925248.
- Feynman, Richard P. (1988). Ralph Leighton, ed. What Do You Care What Other People Think?: Further Adventures of a Curious Character. W. W. Norton & Co. ISBN 0-393-02659-0.
- No Ordinary Genius: The Illustrated Richard Feynman, ed. Christopher Sykes, W. W. Norton & Co, 1996, ISBN 0-393-31393-X.
- Six Easy Pieces: Essentials of Physics Explained by Its Most Brilliant Teacher, Perseus Books, 1994, ISBN 0-201-40955-0.
- Six Not So Easy Pieces: Einstein’s Relativity, Symmetry and Space-Time, Addison Wesley, 1997, ISBN 0-201-15026-3.
- The Meaning of It All: Thoughts of a Citizen Scientist, Perseus Publishing, 1998, ISBN 0-7382-0166-9.
- The Pleasure of Finding Things Out: The Best Short Works of Richard P. Feynman, edited by Jeffrey Robbins, Perseus Books, 1999, ISBN 0-7382-0108-1.
- Classic Feynman: All the Adventures of a Curious Character, edited by Ralph Leighton, W. W. Norton & Co, 2005, ISBN 0-393-06132-9. Chronologically reordered omnibus volume of Surely You’re Joking, Mr. Feynman! and What Do You Care What Other People Think?, with a bundled CD containing one of Feynman’s signature lectures.
- Quantum Man, Atlas books, 2011, Lawrence M. Krauss, ISBN 978-0-393-06471-1.
- “Feynman: The Graphic Novel” Jim Ottaviani and Leland Myrick, ISBN 978-1-59643-259-8.
Kaynak: Wikipedia katılımcıları (2018). Richard Feynman. Vikipedi, Özgür Ansiklopedi. Erişim tarihi 16.59, Nisan 14, 2018 url://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Richard_Feynman&oldid=19510850.